Geschiedenis van Dorpstraat 17

voorheen genummerd als Hoogstraat C43, MACHAREN en ook Hoogstraat 15 en De Hoogestraat 25 en Hoogstraat C 56
op de Drie Woord

Een huis heeft een unieke eigen ziel
De bewoners zijn slechts passanten die tijdelijk te gast zijn

 

Ik had een tekstje op mijn site gezet over de geschiedenis van ons huis in Macharen. Ik ben immers vaak aan het graven en geïnteresseerd in geschiedenis. Op mijn site kwam een reactie van een mij onbekende dame. Ze schreef:

Bij mijn onderzoek naar de geschiedenis van Macharen in de 19e eeuw vond ik de notaris 

akte, waaruit blijkt, dat Adrianus de Bie in november 1827 het huis, dat nu het adres 

Dorpsstraat 17 heeft, gekocht heeft van de kinderen van de tapper/broodbakker Johannes

de Reuver, die in 1815 overleed. De akte vond ik bij BHIC toelatingsnummer 7391 

inventaris nummer 61, akte 241, scan 629. Het huis is dus nooit eigendom geweest van

de familie van Asdonk. Dit ter informatie. 

Met vr. Gr. Eline de Nooijer

Dat was natuurlijk verdrietig nieuws maar ik was er blij mee. Er ontspon zich een mail correspondentie en mij bleek dat Eline een boek aan het schrijven was over Macharen! Met name over de manier waarop mensen tussen 1800 en 1900 de kost verdienden in het dorp. Voorouders van haar hadden in die tijd in het dorp gewoond. Samen zochten en vonden we aktes in de archieven die mij verder hielpen de geschiedenis van Dorpstraat 17 in beeld te brengen.

Vooraf:
– Bij het onderzoek naar dit huis is opgevallen dat hetzelfde huis in verschillende periodes andere nummers had. Dat zal in het vervolg van de tekst dan ook wel blijken. Aanvankelijk was er helemaal geen nummering. Later probeerde men er systeem in te brengen, vooral na 1850, maar het bleef een warboel. Er waren registers, zoals bevolkingsregisters en later wijkregisters en allerlei hulpregisters. Die werden niet altijd evengoed bijgehouden. En daarnaast waren er de kadastrale registers. Die stonden volledig los van de andere, bijvoorbeeld de wijkregisters.

Kortom de adressering van het huidige huis op Dorpstraat 17 in vroeger tijd is een puzzel en er bestaat geen mogelijkheid om te komen tot een consistent omnummeringssysteem. Verdere achtergrondinformatie hierover vindt men HIER en HIER
– “Drie Woord” was een plaatselijke benaming die gebruikelijk was in vroegere eeuwen om een buurt of groep van misschien wel 20 huizen binnen het dorp Macharen aan te duiden. Vergelijkbare aanduidingen waren “Dijk”,  “Oorden” en “het Zand”. Ook in andere dorpen werd deze term Woord of Woerd gebruikt.

In het land van Ravestein vindt men eenige akkers die den naam van Woerd dragen. In vele dergelijke landerijen heeft men Germaansche (?) oudheden ontdekt, en daarom kan het zijne nuttige zijde hebben op de zoogenaamde Woerden de aandacht te vestigen.
Te Dennenburg ligt een Woerd een half kwartier uurs van het Steenwerk of de Woerd te Deursen.
Te Huisseling zijn twee Woerden, de eene tusschen Ravestein en Neerloon langs de Maas, de andere aan de overzijde van dit dorp, beiden een kwartier uurs van elkander.
Te Macharen worden drie perceelen land opgegeven, die de groote Woerd, de kleine Woerd en de drie Woerd heeten. Voor Woerd zegt men in de wandeling meestal Woord.
Te Haren liggen drie stukken grond die hier in aan merking moeten komen, als :
1º. De Woerd, ook wel de groote Woerd genoemd, zijnde bouwland en omtrent een bunder groot.
2º. De kleine Woerd, in twee perceelen bouwland afgedeeld, te zamen ruim 1 bunder groot. Beide deze Woerden behoorden vroeger aan het Domein, dat ook de tienden daarvan afzonderlijk verpachtte.
3º. De Hogenhof, groot ruim één bunder bouwland, belend aan het domein, het kerkhof, den buitenhof en de straat.
bron:
NOORDBRABANTS OUDHEDEN
DOOR
Dr. C. R. HERMANS.
MET PLATEN.
‘s-Hertogenbosch 1865
http://google.nl/books?id=5G1fAAAAcAAJ&hl=nl
Vergelijk ook de betekenis van Woerd zoals beschreven in Wikipedia, of hier.

1. 1779 – 1827, De REUVER – HOEFS, adres: Driewoord nummer 46 en Hoogstraat 25
Momenteel is de oudst bekende eigenaar van ons huis Johannes de REUVER. (Zijn naam wordt in de archieven ook gespeld als Reuvers, de Roover, Rovers etc.). Zoals blijkt uit het vervolg van deze tekst had hij het huis geërfd van zijn vader die eveneens Jan de Reuver heette en die dus ook eigenaar was al voor 1779. Overigens is nu de vraag hoe vader de Reuver aan het huis kwam. Had hij het laten bouwen? Of gekocht of eveneens geërfd?
Deze De Reuver Sr. was een zoon van Sebertus de ROVER die was gedoopt te Macharen op 31 dec 1651. (zie de Rovers op een rijtje)

Johannes de REUVER Jr. was tapper/broodbakker te Macharen en Gerard Ulijn noemt hem ook richterbode (zie verderop). Hij overleed te Macharen op 4 november 1815.
Johannes de REUVER Jr. was gedoopt als Jo(h)annes de ROVER op 16 juli 1751 te Megen als zoon van Joannes de Rover en Joanna van Esch.
Dat was zo gekomen:
Zijn vader, Joannes de ROVER senior, geboren 5 april 1696 te Megen en overleden 19 september 1779 te Macharen, trouwde twee maal:
1. op 17 feb 1725 te Macharen met zijn achternicht Aloysia de REUVER (geb. 17 feb 1700 † 15 oct 1737). Hiervoor kregen zij dispensatie van de bisschop van Keulen. Uit dit huwelijk vier kinderen: Goswinus, Bertina, Sebertus en Henricus
2. op 8 feb 1739 te Megen met Johanna van ESCH (geb. 1715 † 12 aug 1783). Uit dit huwelijk acht kinderen: Ludovica, Wilhelmus, Mechtildis, Mechtildis, Joannes, Joannes, Joannes en Wilhelmus.
Deze Johannes de Rover was Richterbode en Vorster (houtvester) in Macharen.

Johannes de REUVER Jr. trouwde te Macharen op 16-01-1782 met:
Maria Anna HOEFS (ook gespeld als Hoe(f)s, Huus, Huis, Haas). Als haar beroep werd soms “klijntapster” vermeld.
Zij wordt ook regelmatig genoemd met de naam van haar man: Maria Anna (Joannis) de Reuver, bijvoorbeeld bij een aantal dopen van kinderen van haar zuster Petronilla Henrici Hoes of bij haar zus Catharina Huus. En bij een doop van haar dochter Henrica etc etc.
Zij was gedoopt op 19 oktober 1752 in Dennenburg, als dochter van Henricus Lambertus HOEFS en Maria Theodora van GELDER. Zij overleed 14 april 1824 te Macharen. (Ze staat verkeerd geïndexeerd met de naam Sluijs. Aanvankelijk stond er Maria Anna Hoes. Dat werd doorgehaald en in de marge verbeterd als “Huijs” en vervolgens geïndexeerd als “Sluijs”. Met dank aan het forum BHIC. Die fout werd nogmaals gemaakt bij de doop van zoon Wilhelmus op 22-10-1798 te Macharen en vervolgens ook bij zijn huwelijk)

Even terug naar Senior
Hij en zijn tweede vrouw, Johanna van ESCH, lieten een testament opmaken op 10 september 1779. Jan de ROVER was ziek en aan het eind van zijn leven. Kort daarna, op 19 september, zou hij overlijden.

146 Jan de Reuver, richterbode Macharen, ziek en Johanna van Esch maken testament. Langstlevende krijgt tocht van alle goederen met uitzondering van legitieme portie van de kinderen, zowel uit eerste huwelijk van testateur, nl. Hendrick en Bertina de Reuver, als uit tweede huwelijk, nl. Jan en Lowisa de Reuver. Na beider overlijden gaan goederen naar de kinderen.
https://proxy.archieven.nl/235/7540BE3C92F34DDD8F22302A2C76ECA3

In het boek van Gerard Ulijn “De geschiedenis van het graafschap Megen” staan lijsten genaamd “De gezinshoofden van het graafschap Megen in 1808”.
In die lijsten staan geen officiële huisnummers zoals we die nu kennen. Zo woonde Jan de Reuver volgens die lijst in huis nummer 46. Hij wordt daar “richterboode” genoemd.

In elk dorp van het Land van Ravenstein was de plaatselijke richterbode een belangrijke functionaris. Hij werd door de schepenbank benoemd en had als gerechtsdienaar in de eerste plaats te waken over handhaving van de openbare orde, rust en veiligheid in zijn dorp. Zijn overige taken zijn vergelijkbaar met die van een huidige deurwaarder bij het kantongerecht. Bij afwezigheid van de scholtis, de landschrijver en de rentmeester -die als regeringsbeambten slechts eenmaal per 4 weken het dorp “aandeden” voor afhandeling hunner zaken- trad de richterbode op als substituut (plaatsvervanger).
bron: https://proxy.archieven.nl/0/6A1688E243654AE89B73590E47557920

In totaal telde Macharen 58 huizen in het jaar 1808 volgens de gegevens van bovengenoemde lijst.

Vervolgens, na het overlijden van hun vader, sloten de vier erfgenamen een akkoord, waarbij de twee kinderen uit het eerste huwelijk door Joannes de Reuver werden uitgekocht en later ook zijn zuster Ludovica (AKA Lowisa of Louisa). Joannes Jr. behield daardoor de boedel van de erfenis. En let op: Weduwe Johanna van Esch leefde nog († 1783).

30-11-1779
152 Hendrik de Reuver weduwnaar van Maria Duijfhuijs en nu hertrouwd met Uda van Gennip als vader en momboir met Huijbert Duijfhuijs als momboir over zijn minderj. kinderen en Huijbert Duijs gehuwd met Bertijn de Reuver, inwoner Dennenburg ter eenre en Jan de Reuver junior ter andere zijde, kinderen van Jan de Reuver, gewezen richterbode te Macharen. Er is inventaris opgemaakt van de boedel van Jan de Reuver en zijn eerste vrouw, waarvan Hendrick en Bertijn de kinderen zijn. Jan de Reuver is hertrouwd en uit dit huwelijk Jan de Reuver junior. Jan de Reuver junior zal aan Hendrick en Bertijn uitkeren 312 gulden en 10 stuivers, waarmee hij hen uitkoopt.
https://proxy.archieven.nl/235/B2EEBB79D27A46119FC210483FAFDF55

18-03-1780
162 Johanna Maria van Esch weduwe Jan de Reuver, geass. met haar zoon Jan de Reuver, ook voor zich bekennen F 50,– schuldig te zijn aan de Armentafel van Macharen. Onderpand: huis en hof te Macharen, enerzijds de weduwe Jan van Lent, anderzijds Mattheus de Groot, beide einden de gemene straat. Nog land te Macharen op de Bulck, enerzijds en een eind Mevr. Munnickhausen, anderzijds de Heer van de Landen, ander eind Hendrick van Alem.
https://proxy.archieven.nl/235/9F11A65987B64F3AABCAAC13366572FA
(nergens anders dan in deze akte wordt de echtgenote van Jan de Reuver Johanna MARIA van Esch genoemd)

(locatie van De Bulk te Macharen)
(meer over Joannes de Reuver)

07-05-1782
195 Jan de Reuver ter eenre en Welt Ploegmaakers gehuwd met Louwisa de Reuver ter andere zijde, kinderen van Jan de Reuver en Johanna van Esch, el. verklaren uitkoop van de goederen van wijlen hun ouders. Alle goederen te Macharen, huis en hof op de Drie Woord met land, nog een kempken op de Bulck, nog helft van een busken op het Eiland, evenals de schulden ed., zullen blijven aan Jan de Reuver voorn. Tweede comp. is uitgekocht.
https://proxy.archieven.nl/235/09AA3440E6434CAA9FD1D776F2D8A1C8

In de geciteerde tekst uit 1780 hierboven wordt “de weduwe Jan van LENT” genoemd. Dat was blijkens het citaat de buurvrouw van Jan de REUVER Sr. Zij verkocht in 1792 haar huis en grond aan Jan de REUVER Jr.:

Schepenprotocol
Macharen 189 dd. 09-10-1792
Voor Arnoldus van der Heijden en Gijsbertus van Schadewijk, schepenen van Macharen, graafschap Megen is verschenen Johanna van Aar weduwe van Jan Sepers van Lent, bijgestaan door Marcelis Meijs. Zij heeft verkocht en overgedragen aan Jan de Reuver haar huis en hof te Macharen op de Drie Woord, de ene zijde Antony Smits, de andere zijde de koper, het een eind de Hooge Straat, het andere eind de weduwe Hendrik van Santen, tegen een koopsom van 240 gulden.
https://proxy.archieven.nl/235/463F7B723334440FB90BEE36AAFE4373

(meer over Marcelis Meijs)
(meer over Antonius Smits en de weduwe van Santen)
(meer over Sebert van Lent)

Schuldbekentenis 05-02-1793 
198 Voor Arnoldus van der Heijden en Gijsbertus van Schadewijk, schepenen van Macharen, graafschap Megen is verschenen Jan de Reuver die verklaarde schuldig te zijn aan de erfgenamen of de nagelaten boedel van wijlen den landschrijver A.G. Biedijkx een bedrag van 150 gulden. Als zekerheid voor de betaling van rente en aflossing verbindt de comparant een huis en hof te Macharen op de Drie Woord, ene zijde Antony Smits, andere zijde de comparant, een eind de hoge straat, ander eind de weduwe Hendrik van Santen alsmede zijn daarnaast gelegen huis en hof en land te Macharen op den Bulk en verder zijn persoon en zijn gerede en ongerede hebbende en verkrijgende goederen.
https://proxy.archieven.nl/235/2263FF63061B4038BF038B8012892D7D

20-2-1810
15 Jan de Reuver, wonend te Macharen bekent Fl. 250,– schuldig te zijn aan Petrus Versterren, wonend te Megen. Waarborg: huis en hof op de Driewoord no 46 tussen de weduwe Antonij Smits ter eenre en Jan Smits ter andere zijde.
https://proxy.archieven.nl/235/1075DA0CC75E46AC920FF8440F9632D0

Na het overlijden van haar man Jan de REUVER († 1815),  bleef zij als weduwe nog enige jaren werkzaam als herbergierster.

Vredegerecht Ravenstein 23.03.1816
De weduwe Jan de Reuver, herbergierster te Macharen, met haar zoon Johannes de Reuver, eist van Marcelis Gremmen, bouwman te Haren, voldoening van 23 gld en 8 st. voor verteringen in 1811 toen gedaagde Maire was en geacconeerd [= geaccordeerd?] jaarlijks traktement van f. 6, t.b.v. haar overleden man. Gedaagde verklaart de verteringen voor hemzelf schuldig te zijn doch niet voor die van de raden. Marcelis Gremmen wordt veroordeeld tot betaling van 12 gld. 15 st. en 7 penningen.

Huur overeenkomst; Ravenstein 21.03.1817
Griffier Hendrik Theodoor Lints verhuurt op verzoek van de weduwe Jan de Reuver te Macharen haar huis, tuin en toebehoren, behalve de akker buiten de schutskooi aan de meestbiedende voor een periode van 6 jaar. Dit wordt Godefridus Megens te Macharen voor een bedrag van 60 gld waarbij als borgen optreden Jan van Schadewijk en Thomas de Reuver, beiden te Macharen.

– Jan van Schadewijk was bakker. Hij woonde aan de overkant van de straat (Hoogstraat 16). Hij was getrouwd met Dora van Deutekom en ze hadden in de tijd van de volkstelling (1826) twee kinderen: Betje en Johan. Bovendien werkte/woonde bij hen in huis Francijn de Reuver (21 jaar oud).
– Thomas de Reuver was een kleinzoon Van Joannes de Rover Sr. en zijn eerste vrouw Aloijsia de Reuver. Van hun zoon Goswinus de Rover en Theodora van Lent was Thomas een kind. Hij werd gedoopt op 30 januari 1762 in Megen. Hij is overleden op 16 september 1829 in Megen. Hij trouwde 1789 te Macharen Luijtgera Baijens geb in Teeffelen.

Vredegerecht Ravenstein 02.01.1821
Caspar Boshart, Dieden, en Hendrik van de Camp, Haren, in kwaliteit als gecommitteerden van de kerk van Macharen, comparerende door Carel Frederik Arntz, eisen van de weduwe van Jan de Reuver, Macharen, welke niet op de zitting is verschenen, ƒ 3 wegens verschuldigde interest op een lening groot ƒ 75 welke 14 juli is vervallen. Gedaagde moet betalen.

De betreffende, nog levende (4 van de 10), kinderen van Johannes en Maria Anna waren dus
Johannes de Reuver (gedoopt 10-08-1783 te Macharen en overleden op 20 december 1831 in Megen),
Hendrika de Reuver (machtigde haar man Godefridus Megens; Hendrika en Godefridus woonden toen  Hoogstraat 25,
Henricus de Roover (geboren te Macharen 05-06-1795, gedoopt te Macharen op 05-06-1796, overleden te Appeltern 19 jan 1847) en
Willem de Reuver (geboren 22-10-1798 te Macharen, overleden te Berghem op 21 april 1879).

Het huis zou verkocht worden aan de hoogste bieder.  In de bevolkingsregisters wordt het aangeduid als “Hoogstraat 15”.
Adrianus de BIE deed het hoogste bod (ƒ 810) en hij mocht dus huis en hof kopen.

2. 1827 – 1845, De BIE – Van ASDONK, adres: Hoogstraat 15

Volgens het bevolkingsregister van 1 januari 1826 (periode: 1826-1840) woonden in het huis
Hoogstraat 15:
Adriaan de Bie, hij heeft een winkel, 34 jaar oud geb. Oss
Geertruy van Asdonk, echtgenote van Adriaan en ook zij werkt in de winkel, 32 jaar oud geb. Macharen
Maria de Bie hun kind, 2 1/2 jaar geb. Macharen
Wilhelm de Bie hun kind, 5 jaar oud geb. Macharen
Jacob van Asdonk, arbeider, 30 jaar oud geb. Macharen [broer van Geertruy]
Maria Keizers, arbeidster, geboren 10-04-1798 te Haren [zij trouwde te Megen 30-01-1824 met Jacobus van Asdonk geb. 19-06-1797]
Mijntje van Asdonk, 1 jaar oud geb. Macharen [zij was gedoopt te Megen op 10-02-1825 als Wilhelmina van Asdonk, dochter van Jacob van Asdonk en Maria Keijzers; zij overleed 29-01-1830]
Joanna van den Sluijs, 18 jaar, geb. Macharen, dienstmeid [zij was dochter van Theodorus van den Sluijs en Maria Ploegmakers]

Adrianus DE BIE , koopman, geboren op 16 september 1791 te Oss, als zoon van Gerardus de Bie en Anna Maria Antonij van den Elzen. Hij overleed op 8-7-1858 te Macharen om vier uur ’s middags.
Hij trouwde op 9 oktober 1822 te Megen met Geertrudis VAN ASDONK , gedoopt op 18 maart 1796 te Macharen, overleden op 10-02-1857 te Oss.

Zij was een dochter van Jacobus VAN (den) ASDONK, gedoopt op 22 juni 1752 te Macharen. (ovl. 1829), en Wilhelma VERDUVENIS (alias Wilhelmina Verduenis). Jacobus en Wilhelma waren getrouwd op 22 november 1789 te Macharen. Wilhelma was gedoopt op 21 februari 1763 te Macharen als dochter van Petrus Verduenis en Geertrudis van Campen; Wilhelmina overleed op 1 maart 1824 te Macharen, 61 jaar oud.

Klik op bovenstaand kaartje om een groter gebied in beeld te krijgen.
De percelen 114 tm 116 zijn bezit van Adriaan de Bie. Daarnaast bezat hij twee percelen bouwland, te weten de kavels met nummer 60 en 291.
Perceel 115 werd in 1842 verkocht (Onderhandse akte van verkoop en transport van een perceel bouwland (sectie C, nr. 115) en een stuk tuin op ‘de driewoord’ te Macharen (nr. 291) door Adriaan de Bie aan Peter van Zouten)
Den Bosch 1842

In 1840 is het huis genoteerd in het bevolkingsregister als De Hoogestraat 25
In dat huis woont dan 1 huisgezin bestaande uit 13 personen, te weten:
Adrianus de Bie, 48 jaar oud, geboren te Oss
Gertrui van Asdonk, 44 jaar, geboren te Macharen
Wilhelmus de Bie, 15 jaar, geboren te Macharen
Jacobus de Bie, 9 jaar geboren te Macharen
Reinier de Bie, 8 jaar, geboren te Macharen
Joannes de Bie, 1 jaar, geboren te Macharen
Maria de Bie, 16 jaar, geboren te Macharen
Gerdina de Bie, 13 jaar, geboren te Macharen
Petronella de Bie, 11 jaar, geboren te Macharen
Wilhelmina de Bie, 8 jaar, geboren te Macharen
Hendrina de Bie, 6 jaar, geboren te Macharen
Gertrudis de Bie, 4 jaar, geboren te Macharen
Maria Catharina de Bie, 1 maand, geboren te Macharen

De gehele opsomming hierboven is echter doorgestreept en als aantekening staat er bij:
De Bie vertrokken naar Oss met zijn geheel huisgezin den 4 Mei 1846

Wat in deze lijst van het bevolkingsregister niet staat is dat Adriaan en Geertruij na de geboorte van Maria Catharina de Bie nog twee dochters kregen, te weten Johanna, geboren op 22-08-1841 en Anna Maria geboren op 27-02-1844. In 1844 was Geertruij 50 jaar! Vermoedelijk zijn deze kinderen jong overleden.

Op 23 augustus 1845 werd Adrianus de BIE failliet verklaard. Hij had er met zijn gezin een jaar of 18 gewoond, en was nu 54 jaar oud. Vermoedelijk moest hij uit noodzaak het huis van de hand doen. Het werd gekocht op 9 december 1845 door een andere handelaar, te weten Petrus Franciscus van Beugen. Deze transactie werd vastgelegd in een akte door notaris Franciscus Joannes Matthias Rits (soms geschreven als Riks), te ‘s-Hertogenbosch (akte daar niet aangetroffen).
Van Beugen verkocht het weer door op 17-11-1849 aan Lucia Rooijakkers, die zich liet vertegenwoordigen door haar schoonzoon Gijsbertus van SCHADEWIJK.

Adrianus vertrok mei 1846 met zijn gezin, 11 kinderen, naar Oss. Hij wordt dan in 1848 armlastig en bedeeld.

 

 

3. 1845 – 1849, Van Beugen
Petrus Franciscus van Beugen, koopman te ‘s-Hertogenbosch
(geb. 16-08-1813 te ‘s-Hertogenbosch – † 03-05-1895 te Boekel)
Over Van Beugen zie ook HIER

74 Verkoopcontract 1849
door den Heer Petrus Franciscus van Bergen [moet zijn Beugen, vgl de originele akte], koopman wonende te ´s-Hertogenbosch aan en ten behoeve van Lucia Rooijakkers, weduwe van Nicolaas van Menzel, landbouwer wonende te Macharen van:
Een Huis en Erf, met Tuin Boomgaard en Bouwland aan elk onderstaande en gelegen te Macharen onder de Gemeente Megen, kadastraal bekend sectie C 571, 572, 573 en 574 tezamen groot 28 roeden 85.
Geaccepteerd namens en ten behoeve van de koopster door Gijsbert van Schadewijk, koopman wonende te Macharen voor den koopprijs van f. 1500.=
https://proxy.archieven.nl/235/F71D407964CC4B13A243BAD73408E8C0

 

4. 1849 – 1854, ROOIJAKKERS, adres: Hoogstraat C 25
Lucia ROOIJAKKERS werd dus eigenaresse van het huis. Ze had er misschien plannen mee voor haar dochter en schoonzoon, want die gingen er wonen. Haar dochter Maria (Doremie) trouwde in april 1845 en in augustus 1845 ging Adriaan de Bie failliet maar zelf bleef Lucia wonen in C 39, zie verderop in de tekst.

In 1826 woonde Gijsbertus, 14 jaar oud, met zijn ouders in Hoogstraat 24. Buurman was toen op nummer 25 Godefridus MEGENS (61 jaar oud) met zijn 20 jaar jongere vrouw en hun kinderen.
In 1839 woonde Gijsbertus als ongetrouwde jongeman, landbouwer, in huis bij Godefridus MEGENS en zijn vrouw in Hoogstraat 34 (zie aldaar).
In 1850 woonde Gijs van SCHADEWIJK in Hoogstraat C 25 als gehuwde winkelier geboren 1812 te Macharen met
Maria van Mensel geb. 1807 te Macharen en hun kinderen:
Albertus geb. 1847
Antonetta geb. 28 jan 1846
Clara geb. 7 mar 1847
Hendrica geb. 22 jul 1850
en Sophia Langeslag geb. 1821 Appeltern, dienstmeid; zij vertrok 9 mar 1852 naar Oijen
Bron: boek, Deel: 0870, Periode: 1850-1861 Bevolkingsregister Haren en Macharen

Maar al snel ging het mis want ook Gijsbertus ging (op 5 juni 1850) failliet en op 4 februari 1851 werd het huis via notaris Deelen uit Oijen te koop aangeboden. Gijs had zomer 1850 het huis nog “geheel nieuw opgetimmerd”.
Dat het huis “geheel nieuw opgetimmerd” was lijkt zijn oorzaak te hebben in een brand die in 1850 plaats vond. Die brand wordt genoemd in het boek van Gerard Ulijn: “Vijf eeuwen brand en brandbestrijding in Megen, Haren en Macharen, 1500-2000”. Hij meldt dat in zijn boek: 1850 Macharen Het huis van G. Van Schadewijk.
Desgevraagd wist Gerard Ulijn mij te vertellen dat de registers van de brandweer slecht werden bijgehouden. Bij de samenstelling van zijn boekje moest hij soms te rade gaan bij kerkelijke instellingen of gemeentebesturen als daar een verzoek om ondersteuning was ingediend omdat er ergens brand was geweest. Zo werd zijn lijst steeds completer maar nooit volledig.

Gijsbertus van SCHADEWIJK was geboren te Macharen op 29-12-1812 als zoon van Michiel van Schadewijk (boer) en Antonetta van Helmond (bij hun huwelijk in 1804 te Uden werd zij genoteerd als Antonetta Jansse van den Helm; Michiel en Antonetta woonden Hoogstraat 24).
Gijsbertus was winkelier.
Hij trouwde te Megen op 28-04-1845 met Dorothea (Doremia) Maria van MENSEL. Zij was geboren te Oss op 12-01-1817 (tweeling met haar broer Leonardus) overleden op 8 november 1873 in Driel, als dochter van Nicolaas van Mensel (geb. 1791 Oss † 27-10-1842 Macharen) en Lucia Rooijackers (ook Roijakkers, Roeijakker of Roeakkers) geb. 1789 Macharen, † 15 apr 1858 Megen, zij waren gehuwd 14-02-1813 te Macharen.

Gijsbertus en zijn vrouw Doremie en hun kinderen vertrokken in 1851 naar Maasdriel. Ze vestigden zich op 12 mei aldaar. Het eerst volgende kind (Gijsbertus Michiel) van dit echtpaar werd  in Driel geboren op 17-01-1852.
Hij vertrok, ruim twintig jaar later en inmiddels weduwnaar sinds 1873, op 26 januari 1881 naar Den Dungen. Hij overleed aldaar op 24 juni 1882.
Bron: https://proxy.archieven.nl/0/27EAD78A30EE4AEA96F364057238CB91
Hij had zich in Macharen diep in de schulden gewerkt maar zijn schoonmoeder dekte alles voor hem af. Vergelijk haar testament in 1855:
https://proxy.archieven.nl/235/0055A861865341EFA86F69B60F9F0585

 

Nicolaas van Mensel en Lucia Rooijakkers kregen tussen hun huwelijksdatum (1813) en 1829 kinderen te Oss en vervolgens nog een in Macharen in 1832. Ze kwamen dus pas rond 1830 in Macharen wonen. Zij woonden in huis Nº C39:

 

 

Bevolkingsregister 1850 (periode 1850-1861) Megen, Haren en Macharen
Macharen huis C 39
Rooijakkers, Lucia, geb. 1789 te Macharen, landbouwster, weduwe
van Mensel, Leonardus, geb. 1817 te Macharen [fout: moet zijn Oss], landbouwer, ongehuwd
van Mensel, Antonia, geb. 1823 te Macharen [fout: moet zijn Oss], zonder beroep, ongehuwd
van Berkel, Wilhelmus, geb. 1833 te Oss, dienstknecht, ongehuwd
Rooijakkers, Antonius, geb. 1799 te Macharen, geestelijk, ongehuwd
Rooijakkers, Cornelis, geb. 1830 te Macharen, landbouwer, ongehuwd
van Amstel, Gerardus, geb. 28 januari 1838 te Oss, dienstknecht, ongehuwd

Maar nu Gijsbertus en Doremie van het toneel waren verdwenen was het huis voor Lucia Rooijakkers blijkbaar toch een last geworden. Ze besloot het opnieuw in de verkoop te zetten (1851) en zo leek het huis terecht te komen bij de hoogste bieder, ene Johannes Boerboom:

Provisionele verkooping
ten verzoeke van Lucia Rooijakkers, weduwe van Nicolaas van Mensel, landbouwer wonende te Macharen
https://proxy.archieven.nl/235/A4D595CEA33F4538A19B564C6C1CA255
fragment uit deze akte:

Voorwaarden en konditien ….
etc etc
…….
Op welke voorwaarden publiek en voor alleman te verkoop is aangeboden:
Eene Huizinge en Erve met Tuin Boomgaard en Bouwland aan elkander staande en gelegen te Macharen ter plaatse genaamd de Driewoon kadastraal bekend onder Megen in Sectie C. Nummers 571, 572, 573 en 574, tezamen ter grootte van achtentwintig roeden en vijfentachtig ellen.
Belast met een vak Maasdijk onder Macharen Numero 270
In gebruik te aanvaarden het Huis op den derden Mei aanstaande en al het overige.
De natenoemen verkoopster in eigendom aangekomen van den Heer Petrus Franciscus van Bergen [moet zijn: Beugen], koopman wonende te ’s Hertogenbosch in gevolge acte van transport voor onze notaris in tegenwoordigheid van getuigen verleden op den zeventienden November achttienhonderd negenenveertig, behoorlijk geregistreerd en overgeschreven ten hijpotheek kantore te ’s Hertogenbosch den eenentwintigsten November daaraan volgendedeel 238 Numero 5.
In het jaar eenduizend achthonderd eenenvijftig, woensdag den twaalfden Februarij des voormiddags ten elf ure
Ten verzoeke van Lucia Rooyakkers weduwe van Nicolaas van Mensel, landbouwster wonende te Macharen
Is door ons Johannes Baptista Deelen, Notaris in het Arrondissement ’s Hertogenbosch Provincie Noord Brabant, standplaats hebbende te Oijen, in tegenwoorigheid der nagenoemde en ondertekende getuigen, te Macharen in het te verkoopen Huis overgegaan tot de provisionele publieke Verkooping van de hiervoor omschreven Onroerende goederen, en zulks na voorlezing van al het voorenstaande aan gegadigden te hebben gedaan in maniere als volgt.
Vooromschreven Onroerende goederen zijn als hoogste biedende Ingezet bij Johannes Boerboom, Broodbakker wonende te Megen op achttien honderd veertig gulden.

Maar helaas voor Jan Boerboom ging de koop toch niet door want na de finale verkoping kwam er een Procesverbaal van ophouding, ten verzoeke van Lucia Rooijakkers weduwe van Nicolaas van Mensel, landbouwer wonende te Macharen (dit betekent, dat Lucia Rooijakkers niet tevreden was met het bod en het dus niet accepteerde)

“Van één tot en met tien geteld zijnde zonder dat er meerder gehoogd is geworden
zoo verklaarde de verkoopster dezen koop op te houden en te stellen buiten effect”.
https://proxy.archieven.nl/235/42E33630043F42B58979F11726EA66FD

(meer over Johannes Boerboom)

5. 1854 – 1884, GOSEN – MEIJS, adres: C 43
Lucia Rooijakkers verkocht haar huis uiteindelijk op 11 november 1854 (opnieuw dank aan Eline de Nooijer voor het vinden van de akte scan 400):

228 Transport 
door Lucia Roijakkers weduwe Nicolaas van Menzel aan Johannes Francis Gozen wonende beiden te Macharen van een huis met tuin erve en boomgaard en aangelegen land te Macharen , sectie C 604,605,606, 573 groot te zamen 28 roeden 85 ellen voor f 1500,-
https://proxy.archieven.nl/235/EC9690D37E834AA2B24635F7B420B969

De prijs waarvoor het huis nu werd verkocht is natuurlijk een beetje wonderlijk, immers Jan Boerboom had een paar jaar daarvoor al  ƒ1840 geboden! Misschien zat er iets anders achter?
De kadastrale nummers zijn in die akte alweer anders behalve C 573. Blijkbaar is er toen wat verschoven in de andere percelen.
Het huis is dus eigendom geworden van de Bergeijkenaar Johannes Franciscus GOSEN (ook Gozen, Goosen, Goossen) gehuwd met Theodora Maria MEIJS. Hij was herbergier.

Johannes en Theodora bleven na de koop nog wonen in C 28:
In bevolkingsregister 01-01-1850 staat dat Johannes Franciscus Gosen, koopman, geboren 26-07-1810, ovl. 24 dec 1888 te Megen, woont in huis Macharen nummer C 28; hij was daar op 10 mei 1851 komen wonen want hij trouwde op 22 mei 1851 met Theodora Maria Meijs. In dat huis woonde ook het echtpaar Johannes van Asdonk (tapper) en Johanna van Schadewijk met hun twee dochters. bron: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/34704361

Thea Meijs was opgegroeid in het huis te Macharen nummer C 60, ook genummerd als Oorden 54 of 60 (geboren op 10-04-1821 als dochter van Peter Meijs, landbouwer, geb. 1787 en Mechtilda (Meghel) Roefs geb. 1783.
bron: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/10159547

In huis C28 werden tussen 1852 en 1860 vijf kinderen geboren van Johannes en Theodora Maria Meijs. Slechts één van die kinderen (Martinus Christianus, geb. te Macharen op 29 jun 1860) zou de volwassen leeftijd bereiken.

Op 17-07-1861 werd in huis C 43 te Macharen hun zoon Gerardus Franciscus Gosen geboren, en
op 12 dec 1864 kwam daar ten slotte Johanna Petronella nog bij (overl. 3 juli 1874). Het adres was ook genoteerd als Hoogstraat 57.

In de periode daarvóór, na het vertrek van Gijsbertus van Schadewijk, en dus in de 10 jaar tussen 1851 en 1861, hebben er eerst nog een tijd andere mensen gewoond. Mevrouw Eline de Nooijer schreef me: “Na Gijsbertus van Schadewijk heeft er eerst nog een tijd Everardus van de Koolwijk met vrouw en kinderen gewoond”.
Welnu:
Volgens het bevolkingsregister periode 1850-1861 woonde in huis Hoogstraat C 25 Everardus van de Koolwijk, landbouwer, geb 28-02-1817 te Macharen als zoon van Johannes van de Coolwijk en Catharina Molenveld. Hij overleed 14 apr 1857 te Macharen.
Hij was gehuwd op 25-05-1846 te Megen met Joanna van Lent.
Joanna was geboren op 20-02-1814 in huis no C 23 als dochter van Jan van Lent, landbouwer, en Mathea van der Heijden. Joanna is overleden op 17-02-1887 in Macharen, 72 jaar oud.
Ze hadden kinderen:
Catharina van de Coolwijk, geboren op 07-12-1847 in Macharen. Catharina is overleden op 21-12-1847 in Macharen, 14 dagen oud.
Joannes geb. 4 nov 1848 te Macharen, overleden 04-11-1911 in Rilland-Bath en
Petrus geb. 29 mei 1852 te Macharen, overleden op 15-03-1929 in Macharen

Theodora Maria MEIJS overleed in C 43 op 07-02-1872. Aangifte werd gedaan door Nicolaas van Bergen, 53 jaar, wonende te Macharen, landbouwer, en zwager en Johannes van de Coolwijk 56 jarige schoenmaker te Macharen, geen bloedverwant.
Jan GOSEN verkocht het huis begin tachtiger jaren aan Antonius Marianus ROEFS.
Bovengenoemde Gerardus Franciscus Gosen was als een van de weinige kinderen uit het gezin volwassen geworden. Hij trouwde op 24-05-1884 te Berghem. Dit was in het jaar dat zijn vader op 74-jarige leeftijd het huis zou verkopen.
Volgens het kadaster is het huis zoals het er nu staat gebouwd in 1870. Als dat klopt dan heeft Jan GOSEN het grofweg de huidige vorm gegeven, al stond er op deze plek natuurlijk voorheen een dergelijk huis. Vermoedelijk was het een boerderij van het T-huis type (een T-vormig gebouw, ook wel krukhuis genoemd). Het woongedeelte (waarin de tapperij) vormde de bovenkant van de T. In het Noord-Oost gedeelte van Brabant en in Gelderland komt dit type vooral voor. Van de 182 vóór 1900 in Oss gebouwde boerderijen waren er in 1941 nog tien van dit type.

6. 1884 – 1917, ROEFS – MEIJS, adres: Hoogstraat C 56

Gerardus Roefs en zijn vrouw Antonia woonden in de bocht waar de Hoogstraat (nu Dorpstraat) naar het noorden omboog. De eerste vrouw van Gerardus was Johanna van Oijen en dat was haar ouderlijk huis. Zie in bovenstaand kadasterkaartje (185). Het huis had ooit als nummer Hoogstraat C 24, maar in het bevolkingsregister periode 1862-1880 was het adres Hoogstraat 70.
Daar woonden Gerardus Roefs geb. 1806 te Oijen en Joanna van Oijen geb. 1803 te Macharen † 3 maart 1855 te Macharen
met hun kinderen
Sebertus geb. 1845,
Johanna geb 1837,
Gertrudis geb. 1840 en
Johanna Jacoba geb 10 juli 1857 (allen te Macharen geboren) benevens
Theodora Langenslag, dienstmeid, geboren 1823 te Appeltern,
Adrianus Abels, dienstknecht, geboren 1823 te Oijen,
Johannes van Erp, dienstknecht, geboren te Oijen op 8 april 1825 en
Catharina van Herpen, dienstmeid, geboren 26 april 1835 te Nistelrode

Gehuwd op 25-jarige leeftijd op 30-04-1885 te Megen met Gertruda (soms ook Geerdina) Wendelina MEIJS, 21 jaar oud, geboren op 15-05-1863 te Macharen, als dochter van Henricus Meijs en Petronella Huberta van Bon, overleden op 15-01-1934 te Schandelo-Velden op 70-jarige leeftijd.

Het bevolkingsregister periode 1880 – 1890 laat ze wonen in Hoogstraat C 55. Ze hebben dan 3 kinderen (Gerardus Jacobus, Petronella Hendrica en Antonia Gerarda) en bovendien staat er een dienstmeid genaamd Antonia Sengers, geb. 12 aug 1866 te Maasbommel, genoteerd als dochter van Antonius en Gertruda.

Het bevolkingsregister geeft  in 1890-1907 aan dat Antonius Marianus Roefs gezinshoofd is in huis Hoogstraat C 56. Hij was daar landbouwer samen met zijn vrouw. Ze hebben er negen kinderen gekregen. Na de verhuizing in 1898 kwamen er nog meer kinderen.

7. 1917 – 1948, VERHEIJEN, adres: Hoogstraat C 43
De familie Roefs-Meijs vertrok op 4-7-1898 uit Macharen naar Heesch om uiteindelijk uit te komen in Schandelo-­Velden in Zuid Limburg. Het huis werd verkocht aan de weduwe van Petrus LEIJEN :

153 Transport 1917
Door Antonius Marianus Roefs te Velden aan Johanna Maria Verheijen weduwe Peter Leeijen te Macharen, van Macharen gemeente Megen sectie C nummer 793 voor f 2.300,00.
https://proxy.archieven.nl/235/DDC0E30EFA4D482A8574EABB7C7968DF (scan 329)

Petrus LEIJEN was gedoopt op 01-04-1854 in Nistelrode als zoon van Hendrik Leijen en Johanna Vos. Hij overleed te Macharen op 25 April 1917 wijk C Nº 43 Aangifte was gedaan door Jan Hendrik Meijs, 58 jarige landbouwer en Gradus Teunissen, 67 jaar.

Piet Leijen was opgegroeid in het gezin van Hendrik en Johanna (drie zonen en een dochter) en ze verhuisden met elkaar op 2 januari 1864 van Nistelrode naar Berghem. Op 28 februari 1889 trad hij in dienst als dienstbode in het gezin van de landbouwer Gijsbertus de Werd en Cornelia van Mensel in Kapelhof 79 te Macharen.

Hij trouwde, 37 jaar oud, op 30-04-1891 in Nistelrode met Johanna Maria (Mieke) VERHEIJEN, 25 jaar oud. Zij was gedoopt op 10-02-1866 in Nistelrode. Zij overleed te Macharen 17 dec 1948. Zij hadden er boerderij en winkel.

Piet en Mieke vestigden zich volgens het bevolkingsregister op 4 mei 1891 aanvankelijk in de Groenstraat C Nº 36 32 Bron: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/33820013
Er werden zes kinderen geboren in dit huwelijk in de periode 1892-1906. Alle kinderen werden geboren in Groenstraat C 32 te Macharen behalve de laatste, te weten Johannes Martinus Leijen geboren 23-04-1906 Hoogstraat C 43a.

Bovengenoemde transportakte dateert van 1917. Dus de familie Roefs-Meijs vertrok op 4-7-1898 uit Macharen, maar hun huis verkochten zij pas in 1917 aan Piet Leijen en zijn vrouw Mieke?
Wat gebeurde er/wie woonde er in de tussenliggende bijna 20 jaar? En blijkbaar woonde het gezin Leijen vanaf 1906 in C 43 gezien de geboorte van Johan.

(Terzijde: op 05-10-1943 liet J.A. van Asdonk op Groenstraat C 32 een boerderij herbouwen; kadastraal nummer C 930; bron: https://www.archieven.nl/nl/zoeken?mivast=0&mizig=210&miadt=235&miaet=1&micode=7357&minr=10643072&miview=inv2&milang=nl)

8. 1948 – 1963, LEIJEN, adres: Hoogstraat C43
Van Piet en Mieke ging (na haar overlijden in 1948) het huis over naar hun zoon Johannes Martinus LEIJEN, geboren te Macharen op 23 apr. 1906, † 16 feb 1963. Hij had er boerderij en café. Het huis had toen als adres: Hoogstraat C43, maar volgens het bevolkingsregister van 1907 heette het C 56 49)
bron: https://www.wiewaswie.nl/nl/detail/34816296
In 1949 liet Johan Leijen een enorme verbouwing uitvoeren. Zijn moeder Mieke had er winkel en boerderij gehad. Hij maakte er een café van in combinatie met een boerderij met vooral kippen. Ook de prominente schouw in de keuken en schoorsteen werden verwijderd en verplaatst. In de zuidgevel kwam een groot raam en het ronde raampje in de noordgevel werd vervangen door een groter raam en erachter kwam een slaapkamer. De muur tussen het woongedeelte en de stal werd verbouwd tot zgn brandgevel.

9. 1963 – 1989, LEIJEN – Van den BRAND, adres: Dorpstraat 17
Van Johan Leijen (ongehuwd) ging het huis, na zijn overlijden in 1963, over naar zijn neef Petrus Gerardus Henricus (Piet) LEIJEN, geb 14-4-1931 te Oss † 4 Juli 2012 te Macharen, en zijn echtgenote Cornelia Maria VAN DEN BRAND (Corrie), geboren te Oijen & Teeffelen op 29 september 1931. Zij waren getrouwd in 1957 en woonden in bij hun ome Johan.

Piet was geboren als zoon van Marianus Leijen ( evenals bovengenoemde Johan een zoon van Piet en Mieke) geb. 20 aug 1896 te Megen † 26-05-1956 te Oss, hij werkte in een drukkerij, en Antonia Arnolda van de Haterd geb. 27 dec 1899 te Oss.
Zij waren op 15 nov 1928 in Megen komen wonen. In het gezin van Marianus en Antonia werden zes kinderen geboren: Petrus Gerardus Hendricus geb. 12 oct 1927 te Megen † 31 jul 1929 te Megen, Wilhelmina Maria Anna geb. 29 oct 1929 te Megen, Petrus Gerardus Hendricus geb. 14 apr 1931 te Megen, Maria Antonia Petronella geb. 19 jun 1933 te Megen, Gerardus Johannes geb. 13 jul 1935 te Megen en Henricus Marinus Antonius geb. 12 dec 1937 te Megen

10. 1989 – heden, STAM – EIJLANDER, adres: Dorpstraat 17
Wij kochten het huis van hen in 1989

* Voor de doop- trouw- en overlijdensteksten, zie het Brabants Historisch Centrum
* Scans van Dopen Trouwen en Overlijden 1613 – 1712 Macharen bij FamilySearch
* Over wijknummers en straatnummers en omnummering en bevolkingsregisters, zie HIER
* Een aardige weergave van historisch Nederland en dan ingezoomd op Macharen is HIER te vinden
* Een leuke tijdreis
* Genealogische website familie Hoes / Hoefs
* Genealogische website familie Roefs
* Genealogische website familie De Reuver
* Een andere site met Rovers
* 163297 links naar Nederlandse archieven.
* Een vindplaats uit het Neolithicum en de IJzertijd aan de Dorpstraat te Macharen, Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek
* (Kadastrale) gemeenten uit de Gemeente Atlas van Jacob Kuyper 1866-1870
* het huis in mei 1968
* Macharen ontmoet
* In de ban van Macharen dus er komt een boek
* Wie kent er niet Annie de Reuver (kijk eens in de poppetjes van mijn ogen etc.)
Zij was geboren als Anna Maria Clasina de Reuver in Rotterdam op 19 februari 1917. Ze overleed 1 januari 2016. Zij was een rechtstreekse afstammeling van Johannes de Reuver en Elisabeth Megens uit Macharen.
In memoriam